Các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị chiến lược trong các doanh nghiệp Việt Nam
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục đích chính của bài viết là đánh giá ảnh hưởng của các nhân tố đặc điểm doanh nghiệp, cơ cấu tổ chức, chiến lược kinh doanh, định hướng thị trường và kỹ thuật công nghệ thông tin đến việc áp dụng kế toán quản trị chiến lược (Strategic Management Accounting – SMA) tại các doanh nghiệp (DN) Việt Nam. Dữ liệu khảo sát được thu thập từ 311 DN, phân bổ ở nhiều địa phương và hoạt động trong các lĩnh vực kinh doanh khác nhau. Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố được khảo sát đều ảnh hưởng đến mức độ áp dụng SMA, nhưng các kỹ thuật SMA cụ thể bị ảnh hưởng là khác nhau. Cơ cấu tổ chức, chiến lược kinh doanh và định hướng thị trường ảnh hưởng đến việc áp dụng các kỹ thuật SMA định hướng ra thị trường. Trong khi đó, các nhân tố đặc điểm DN, cơ cấu tổ chức, định hướng thị trường, kỹ thuật công nghệ thông tin ảnh hưởng đến việc áp dụng các kỹ thuật SMA hướng tới chi phí và đánh giá hiệu quả hoạt động. Mặt khác, kết quả nghiên cứu cũng cho thấy, dù số lượng DN áp dụng đầy đủ nội dung của các kỹ thuật SMA chưa cao, nhưng các DN Việt Nam đã quan tâm và có sử dụng kế toán như công cụ để cung cấp thông tin định hướng chiến lược.
Abstract
The main purpose of this paper is to evaluate the impact of corporate characteristics, organizational structure, business strategy, market orientation and IT techniques on the implementation of Strategic Management Accounting (SMA) in Vietnamese enterprises. Data were collected from 311 enteprises located in different regions and operating in different businness areas. The results of this study prove that all the factors being examined affect the extent on which SMA is applied, but particular techniques of SMA are affected differently. Organizattional structure, business stratetry and market orientation affect the implementation of market - oriented SMA techniques. Meanwhile, corporate characteristics, organizational structure, market orientation, IT techniques affect SMA techniques that focus on cost and operating efficiency assessment. On the other hand, the results of this study also indicate that the number of enterprises which fully apply the SMA techniques is not very high, but Vietnamese enterprises have had considerations and have used accounting as a tool for providing strategy - orientated information.
Từ khóa
Doanh nghiệp Việt Nam; kế toán quản trị chiến lược; nhân tố ảnh hưởng
Chi tiết bài viết
Tài liệu tham khảo
Isa, C. R., and Foong, S.-Y. (2005). Adoption of advanced manufacturing technology (AMT) and management accounting practices: the case of manufacturing firms in Malaysia. World Review of Science, Technology and Sustainable Development, 2(1), 35. doi:10.1504/wrstsd.2005.006726
Cadez, S. (2006). A Cross-Industry Comparison Of Strategic Management Accounting Practices: An Exploratory Study. Economic and business review for Central and South-Eastern Europe, 8 (3), 279- 298.
Cadez, S., and Guilding, C. (2008). An exploratory investigation of an integrated contingency model of strategic management accounting. Accounting, Organizations and Society, 33(7-8), 836–863. doi:10.1016/j.aos.2008.01.003lơ.
Rosli, M. H., Said, J., and Mohd, F. (2014). Factors that influence the use of Strategic Management Accounting (SMA) in Malaysian Government-Linked companies (GLCs). Malaysian Accounting Review, 13(2), 23-46. Available at: http://arionline.uitm.edu.my/ojs/index.php/MAR/article/view/32.
Pavlatos, O. (2015). An empirical investigation of strategic management accounting in hotels. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 27(5), 756–767. doi:10.1108/ijchm-12-2013-0582.
Kalkhouran, A. A. N., Rasid, S. Z. A., Sofian, S., and Nedaei, B. H. N. (2015). A Conceptual Framework for Assessing the Use of Strategic Management Accounting in Small and Medium Enterprises. Global Business and Organizational Excellence, 35(1), 45–54. doi:10.1002/joe.21644.
Cinquini, L., andTenucci,A. (2010). Strategic managementaccountingandbusiness strategy:Aloose coupling?. Journal of Accounting & Organizational Change, 6(2), 228-259. doi:10.1108/18325911011048772.
Gordon, L. A., and Narayanan, V. K. (1984). Management accounting systems, perceived environmental uncertainty and organization structure: An empirical investigation. Accounting, Organizations and Society, 9(1), 33–47. doi:10.1016/0361-3682(84)90028-x.
Guilding, C., Cravens, K.S., and Tayles, M. (2000). An International Comparison Of Strategic Manangement Accounting Practices. Management Accounting Research, 11, 113 – 135. doi: 10.1006/mare.1999.0120.
Guilding, C., and McManus, L. (2002). The incidence, perceived merit and antecedents of customer accounting: an exploratory note. Accounting, Organizations and Society, 27(1-2), 45–59. doi:10.1016/ s0361-3682(01)00030-7.
Langfield‐Smith, K. (2008). Strategic management accounting: how far have we come in 25 years? Accounting, Auditing & Accountability Journal, 21(2), 204–228. doi:10.1108/09513570810854400
Lord, B. R. (1996). Strategic Management Accounting: The Emperor’s New Clothes? Management Accounting Research, 7(3), 347–366. doi:10.1006/mare.1996.0020.
Ojra, J. (2014). Strategic Management Accounting Practices in Palestinian Companies: Application of Contingency Theory Perspective. PhD Thesis, University of East Anglia. Available at: https://core. ac.uk/download/pdf/29107927.pdf.
Otley, D. (2016). The contingency theory of management accounting and control: 1980–2014. Management Accounting Research, 31, 45–62. doi:10.1016/j.mar.2016.02.001.
Roslender, R., and Hart, S. J. (2003). In search of strategic management accounting: theoretical and field study perspectives. Management Accounting Research, 14(3): 255–279. doi:10.1016/s1044- 5005(03)00048-9.
Thủ tướng Chính phủ. (2018). Quyết định số 27/2018/QĐ-Ttg Quyết định Ban hành Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam. Available at: http://vbpl.vn/TW/Pages/vbpq-van-ban-goc.aspx?ItemID=130098.
Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Đại học Unu-Wider, Viện Khoa học Lao động và Xã hội. (2016). Báo cáo đặc điểm môi trường kinh doanh Việt Nam: Kết quả điều tra doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2015. Available at: https://www.wider.unu.edu/sites/default/files/ SME2015-report-Vietnamese.pdf.
Các bài báo được đọc nhiều nhất của cùng tác giả
- Trần Thị Phương Lan, Thông tin hữu ích của kế toán quản trị chiến lược cho việc ra quyết định chiến lược trong các doanh nghiệp , Tạp chí Nghiên cứu Tài chính - Marketing: Số 49 (2019)